Gostynin, dnia 02.11.2023 r.
WAŻNE ZMIANY
Mieszkania chronione 1 listopada zmienią nazwę na treningowe lub wspomagane. Zmianę wskutek oczekiwań niepełnosprawnych uwzględniono w nowelizacji ustawy o pomocy społecznej, a w ślad za nią w rozporządzeniu. Określono w nim minimalne standardy usług i pomieszczeń w takich mieszkaniach.
Sformułowanie „mieszkania chronione” było odbierane w sposób negatywny przez środowisko osób z niepełnosprawnościami oraz osoby związane z organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz tej grupy osób
Nadal w lokalach nie będą mogły zamieszkać osoby, które wymagają całodobowej opieki.
Ministerstwo Pracy, Rodziny i Polityki Społecznej podkreśla, że wspieranie osób mieszkających w tych lokalach ma im pomóc w usamodzielnieniu, a nie ma na celu zabezpieczenia profesjonalnych usług specjalistycznych, jakie oferuje jednostka opieki całodobowej, np. dom pomocy społecznej, hospicjum stacjonarne, zakład opiekuńczo- -leczniczy.
Mieszkanie treningowe nie dla wymagających całodobowej opieki
Jednak o ile zwiększy się liczba podmiotów mogących prowadzić mieszkania treningowe i wspomagane, nie każda osoba zagrożona wykluczeniem z powodu np. wieku czy niepełnosprawności będzie mogła skorzystać z tej formy mieszkalnictwa. Jak wskazuje art. 53 ust. 1 ustawy, wsparcie w mieszkaniu wspomaganym będzie mogła uzyskać osoba pełnoletnia, która ze względu na trudną sytuację życiową, wiek, niepełnosprawność lub chorobę, bezdomność, przemoc w rodzinie potrzebuje wsparcia w funkcjonowaniu w codziennym życiu, ale nie wymaga usług w zakresie świadczonym przez jednostkę całodobowej opieki
Usługi bytowe i nauka niezależności
Mieszkanie treningowe ma zapewnić usługi bytowe oraz naukę i utrwalanie niezależności, sprawności w zakresie samoobsługi, pełnienia ról społecznych w integracji ze społecznością lokalną. Ma to pomóc mieszkańcom w prowadzeniu niezależnego życia. Natomiast mieszkanie wspomagane zapewni usługi bytowe i pomoc w wykonywaniu czynności niezbędnych w codziennym funkcjonowaniu i realizacji kontaktów społecznych. Celem jest utrzymanie lub rozwijanie niezależności danej osoby na poziomie jej możliwości psychofizycznych.
Z mieszkań treningowych i wspomaganych nie będą mogli skorzystać wszyscy. Jak wskazuje art. 53 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, wsparcie w mieszkaniu wspomaganym będzie mogła uzyskać osoba pełnoletnia, która ze względu na trudną sytuację życiową, wiek, niepełnosprawność lub chorobę, bezdomność, przemoc w rodzinie potrzebuje wsparcia w funkcjonowaniu w codziennym życiu,
Mieszkania treningowe powinno zapewnić różne rodzaje usług treningowych w zakresie m.in. samoobsługi, zaspokajania codziennych potrzeb życiowych, w tym przygotowywania posiłków, efektywnego zarządzania czasem, efektywnego zarządzania finansami, prowadzenia gospodarstwa domowego, załatwiania spraw osobistych i urzędowych, utrzymywania więzi rodzinnych, rozwiązywania konfliktów interpersonalnych i autonomii decyzyjnej, uczestniczenia w życiu społeczności lokalnej, poszukiwania pracy oraz utrzymania zatrudnienia.
Zakres usług wsparcia w mieszkaniu wspomaganym, obejmuje pomoc w wykonywaniu czynności niezbędnych w życiu codziennym dotyczących: przemieszczania się, utrzymania higieny osobistej, ubierania się, prania, sprzątania, zakupów i przygotowywania posiłków. Ponadto wsparcie obejmie również rozwijanie lub utrwalanie umiejętności praktycznych służących niezależnemu życiu, tj.: samoobsługi, zaspokajania codziennych potrzeb życiowych, załatwiania spraw osobistych i urzędowych, prowadzenia gospodarstwa domowego, efektywnego zarządzania czasem, poszukiwania pracy oraz utrzymania zatrudnienia, efektywnego zarządzania finansami, rozwiązywania konfliktów interpersonalnych oraz rozwijania autonomii decyzyjnej. W pokoju w mieszkaniu wspomaganym lub treningowym może mieszkać maksymalnie dwie osoby. Natomiast w obu rodzajach mieszkań do:
- 31 grudnia 2023 r. może mieszkać maksymalnie dziesięć osób, potem ta liczba się zmniejszy
- do 31 grudnia 2024 r. nie może być wyższa niż 7.
Przygotowanie do niezależnego życia
Mieszkania treningowe i wspomagane są formą pomocy społecznej, której celem jest przygotowanie do niezależnego życia. Wsparcie w mieszkaniu treningowym lub wspomaganym może zostać przyznane osobie pełnoletniej ze względu na trudną sytuację życiową, wiek, niepełnosprawność, szczególnie zaburzenia psychiczne, ale także osobie bezdomnej, opuszczającej pieczę zastępczą w rozumieniu przepisów o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, okręgowy ośrodek wychowawczy, zakład poprawczy, schronisko dla nieletnich, a także cudzoziemcowi, który uzyskał w Polsce status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy. Do mieszkania treningowego lub wspomaganego kieruje gmina lub powiat, zamieszkanie poprzedzone jest podpisaniem kontraktu mieszkaniowego pomiędzy gminą/powiatem, podmiotem prowadzącym mieszkanie i osobą ubiegającą się o pobyt w nim. Przyznanie wsparcia następuje w drodze decyzji administracyjnej.
